Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Szamotuły. Henryk Hagel - wyjątkowy artysta - rzeźbiarz wpisany w życie miasta i regionu

Magda Prętka
Magda Prętka
Narodowe Archiwum Cyfrowe
Pod koniec maja 2020 roku Muzeum Zamek Górków w Szamotułach wzbogaciło się o rzeźby Henryka Hagla - nieżyjącego już, uznanego i cenionego miejscowego artysty. Prace jego autorstwa przekazała wówczas muzeum jedna z szamotulanek. Dziś wspominamy wyjątkowego rzeźbiarza zafascynowanego kulturą ludową

Prace Henryka Hagla w Szamotulskim muzeum

Mimo, że od śmierci Henryka Hagla minęły ponad 2 dekady (zmarł w roku 2001 w wieku 68 lat), jego twórczość - szczególnie w kontekście rzeźby ludowej - pozostaje wciąż żywa. Do tej pory, w sposób szczególny wspominano ją podczas plenerów rzeźbiarskich organizowanych przez Szamotulski Ośrodek Kultury pod hasłem "Wielki Powrót Rzeźb". Stanowiły bowiem nawiązanie do Ogólnopolskich Plenerów Monumentalnej Rzeźby Ludowej, odbywających się w mieście w latach 1976 - 1977, właśnie z inicjatywy Hagla.

Pretekstem do historycznego powrotu w czasie z rzeźbą i jego twórcą w roli głównej 2 lata temu stał się dar Haliny Bienieckiej - mieszkanki Szamotuł, która postanowiła przekazać Muzeum Zamek Górków 5 prac autorstwa nieżyjącego artysty.

- Podczas robienia domowych porządków pani Halina - mówiąc kolokwialnie - "odkurzyła" rzeźby i wraz z mężem, który przyjaźnił się z Henrykiem Haglem stwierdzili, że warto byłoby je pokazać szerszemu gronu mieszkańców, a także osób odwiedzających Szamotuły. Stąd też decyzja o ofiarowaniu muzeum prac, których wartość kulturowa, przede wszystkim w odniesieniu do kultury regionu, trudno dziś przecenić - komentowała Monika Romanowska - Pietrzak, kustosz Muzeum Zamek Górków w Szamotułach.

Wspomniane prace, to wykonane w drewnie figury z motywami sztuki ludowej (jedna z nich przedstawia mężczyznę trzymającego w ręku marynę - instrument muzyczny charakterystyczny dla Ziemi Szamotulskiej). Liczą kilkadziesiąt centymetrów i prawdopodobnie powstały w latach 70. XX wieku. Na odwrocie ich podstaw widnieje podpis autora. Rzeźby były w doskonałym stanie i pod koniec maja 2020 roku wzbogaciły dział etnograficzny szamotulskiego muzeum, powiększając tym samym zbiór prac Henryka Hagla.

Szamotuły nigdy o Nim nie zapomną. Minęło 5 lat od śmierci L...

Henryk Hagel - wyjątkowy artysta wpisany w życie i kulturę Szamotuł

Dyrektor, Michał Kruszona nie krył wdzięczności wobec daru Haliny Bienieckiej i wyraźnie podkreślał, że sztuka ludowa stanowi ważny element dziedzictwa kulturowego Ziemi Szamotulskiej. Henryk Hagel niewątpliwie był zaś jednym z jej czołowych twórców.

Urodził się 11 kwietnia 1933 roku w Szczuczynie nieopodal Szamotuł. Od dziecka przejawiał zainteresowanie sztuką, głównie muzyką i plastyką. Regionalista, Romuald Krygier poświęcił Henrykowi Haglowi jeden z rozdziałów swojej książki pt. "Wpisani w dzieje Ziemi Szamotulskiej". Wśród wielu cennych informacji dotyczących życiorysu oraz twórczości miejscowego rzeźbiarza i malarza nie zabrakło nawiązań do pierwszych poważnych kroków stawianych przez niego na niwie artystycznej.

W wieku 18 lat zbudował teatrzyk kukiełkowy z wszystkimi potrzebnymi rekwizytami. Z kolegami urządzał przedstawienia kukiełkowe w wielu szkołach podstawowych w powiecie szamotulskim. O tym teatrzyku ("Murzynku") pisały pochlebnie gazety poznańskie, a nawet czasopismo "Teatr". - pisał Romuald Krygier.

Szamotuły. "Brońmy się, załóżmy Sokoła w Szamotułach". Tak b...

W latach 1966 - 1970 Hagel był kierownikiem Zakładu Malarstwa Reklamowego przy Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska", następnie pracował we własnym zakładzie malarskim, by w 1972' związać się zawodowo z Teatrem Wielkim im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu (początkowo był zastępcą kierownika malarni oraz malarzem scenicznym, później kierownikiem modelarni). Pracował również w Szamotulskim Ośrodku Kultury, a także w Szkole Podstawowej nr 3 w Szamotułach.

Plenery, konkursy, nagrody i wyróżnienia

Rzeźba ludowa i zainteresowanie sztuką ludową stały się tak wielką pasją H. Hagla, że poświęcił się jej całkowicie, uruchamiając w połowie 1977 r. własną pracownię rzeźbiarską (...) W swoich rzeźbach przedstawiał głównie charakterystyczne postacie mieszkańców dawnej wsi polskiej (...) H. Hagel w okresie aktywnego i twórczego życia wykonał ok. 1000 rzeźb - pisał o szamotulskim artyście Romuald Krygier.

Jak już wspomnieliśmy, to z inicjatywy Henryka Hagla w latach 70. ubiegłego stulecia w Grodzie Halszki odbyły się Ogólnopolskie Plenery Monumentalnej Rzeźby Ludowej, których efektem stało się 86 wielkoformatowych prac, zdobiących niegdyś Szamotuły i okolice.

Hagel z powodzeniem brał udział w konkursach i wystawach organizowanych zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami (m.in. we Francji, Jugosławii, Bułgarii, USA). Jego prace zakupiło przy tym wiele krajowych muzeów.

Romuald Krygier wspominał, że na potrzeby kościołów malował obrazy, wykonywał rzeźby i ołtarze. Przykład stanowić mogą prace związane z renowacją ołtarza w szamotulskiej bazylice, w którym znajduje się obraz Matki Bożej Kazańskiej - Szamotuł Pani. W roku 1988 Hagel wykonał nowe drewniane części w miejscach zniszczonych przez korniki.

Szamotuły. O rzeźbiarzach i rzeźbiarkach, którzy zostawili w...

H. Hagel w 1979. został laureatem nagrody województwa poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1978 (łącznie z medalem i dyplomem). W 1989 r. został odznaczony Srebrnym, a w 1997 r. Złotym Krzyżem Zasługi. W 1976 r. otrzymał Odznakę Honorową "Za Zasługi dla Szamotuł", a w 2000 r. - Medal "Zasłużony dla Miasta i Gminy Szamotuły". Zmarł 16 czerwca 2001 r., spoczywa na cmentarzu parafialnym - pisał Romuald Krygier.

Zaglądając do Muzeum Zamek Górków warto zapytać o prace Henryka Hagla, a spotkaniu z jego twórczością poświęcić nieco dłuższą chwilę czasu.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na szamotuly.naszemiasto.pl Nasze Miasto