Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Czy to koniec kąpieli w Borównie? "Poziom wody jeszcze nigdy nie był tak niski"

kb
- Za proces zanikania odpowiedzialne są dwa czynniki: zmienność poziomu wód jeziornych, spowodowana, np. zmiennym (malejącym) zasilaniem i wypłycanie mis jeziornych, za które odpowiada akumulacja osadów dennych - tłumaczy dr Gorączko.
- Za proces zanikania odpowiedzialne są dwa czynniki: zmienność poziomu wód jeziornych, spowodowana, np. zmiennym (malejącym) zasilaniem i wypłycanie mis jeziornych, za które odpowiada akumulacja osadów dennych - tłumaczy dr Gorączko. Dariusz Bloch
- Kujawy, dziś dotknięte suszą, w przeszłości były jednym z najbardziej podmokłych obszarów tej części kraju, czego śladem są czarne ziemie pochodzenia bagiennego - przypomina dr Marcin Gorączko z Katedry Ekoinżynierii i Fizykochemii Środowiska UTP.

Jezioro nam znika! - alarmują mieszkańcy, działkowcy, ale i wakacyjni bywalcy plaży w podbydgoskim Borównie. Niektórzy z nich obserwują rzeczone jezioro od kilkudziesięciu lat i są pewni, że jeszcze nigdy poziom wody nie spadł aż tak nisko. Nie tylko tam ubywa wody.

Od pana Henryka pochodzącego z okolic Rynarzewa słyszymy, że za jego życia (a ma już 89 lat) poznikało z okolic Nakła i Turu kilkanaście albo i kilkadziesiąt zbiorników wodnych: od stawów, kanałów po niewielkie jeziora.

Przeczytaj także: Tragedia na strzeżonym kąpielisku w Borównie. "Ratownicy za późno ratowali naszego syna!"

Kto zawinił? Głównie człowiek. Osuszamy m.in. na potrzeby budownictwa coraz większe połacie ziemi. Niszczymy bagna, rozlewiska, drobne kanały...

Pośpieszny do Kultury - odcinek 2.

Woda jak mgnienie oka
Najważniejsza informacja płynąca ze świata nauki jest taka, że jeziora nie istnieją wiecznie. W naszym regionie zniknęły setki akwenów, przy czym głównie były to niewielkie polodowcowe oczka. W przypadku kilku jezior, w ostatnich latach, w wyniku działalności górniczej doszło do znacznego obniżenia poziomu wody.

- W kategoriach wieku geologicznego jeziora są zjawiskiem młodym i krótkotrwałym - podkreśla dr Marcin Gorączko, adiunkt w Katedrze Ekoinżynierii i Fizykochemii Środowiska Wydziału Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska UTP w Bydgoszczy. - Są to głównie jeziora polodowcowe, do których powstania doszło po ostatnim zlodowaceniu, tzw. północnopolskim, które zakończyło się około 11 tys. lat temu. W przypadku określania wieku skał, posługujemy się dziesiątkami, a często setkami milionów lat. W tym kontekście, wiek jezior to jakby mgnienie oka - mówi dr Gorączko. Dodaje, że ich zanikanie jest zjawiskiem naturalnym, są one skazane na „wyginięcie”.

Jakie czynniki są odpowiedzialne za proces zanikania jezior? Czytaj na następnej stronie >>>

- Za proces zanikania odpowiedzialne są dwa czynniki: zmienność poziomu wód jeziornych, spowodowana, np. zmiennym (malejącym) zasilaniem i wypłycanie mis jeziornych, za które odpowiada akumulacja osadów dennych - tłumaczy dr Gorączko.

Jeziora zasilane są wodami powierzchniowymi (opady, spływ powierzchniowy wody po deszczu i roztopach, z rzek i mniejszych cieków) i wodami podziemnymi. Z raportu Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, pt. „Informacja o stanie środowiska województwa kujawsko-pomorskiego w 2016 r.” wynika, że zasoby wody, zawarte w siedmiu zbiornikach wód podziemnych na terenie naszego województwa, wynoszą łącznie 314,5 tys. m3 /dobę. Oznacza to, że dziennie na jednego mieszkańca przypada zaledwie 147 litrów wody z ujęć wód podziemnych.

- Zasilanie podziemne jest uzależnione od lokalnych warunków hydrogeologicznych w rejonie oraz od głębokości misy. O objętości wody w jeziorze decyduje głównie jej ilość, docierająca ze zlewni, czyli z obszaru zasilania jeziora, z którego wody po powierzchni terenu (wody powierzchniowe) i pod powierzchnią terenu (wody podziemne) dopływają do misy. Gdybyśmy polegali wyłącznie na opadach, istniałyby tylko akweny epizodycznie lub okresowo gromadzące wodę.

Dzięki zasilaniu ze zlewni, jeziora są stale wypełnione wodą - wskazuje dr Gorączko. Jego zdaniem, zbyt intensywne eksploatowanie wód podziemnych przez działkowców i rolników, którzy używają pomp, nie wpływa znacząco na kondycję zbiorników wodnych. Są to zbyt małe ilości w stosunku do dopływu wody ze zlewni do akwenów, a nawet w stosunku do opadów atmosferycznych.

Nisko, coraz niżej
Województwa kujawsko-pomorskie, wielkopolskie i część północna lubuskiego, należą do obszarów, gdzie zjawisko suszy występuje najczęściej.

- Niżówka, czyli obniżenie się zwierciadła wód gruntowych poniżej stanów niskich ostrzegawczych, jest ostatnim, najgłębszym etapem suszy - mówi dr Małgorzata Woźnicka, główny koordynator Państwowej Służby Hydrogeologicznej, działającej w strukturach Państwowego Instytutu Geologicznego. - Najszybciej na suszę atmosferyczną, objawiającą się ograniczeniem opadów, reagują najpłyciej występujące systemy wodne, nieizolowane od powierzchni utworami słabo przepuszczalnymi, np. iłami czy gliną. Głębsze warstwy wodonośne są izolowane, zwierciadło wód ma charakter napięty (wody podziemne są pod ciśnieniem). Nie są więc te zasoby tak podatne na zróżnicowanie opadów atmosferycznych, ale także reagują na suszę. Obserwowaliśmy w czasie głębokiej suszy, właśnie w czasie niżówki hydrogeologicznej w 2015 i w 2016 r., spadki ciśnienia także w tych głębszych poziomach wody, jako reakcję na brak zasilania. Podobnie niskie stany odnotowaliśmy na początku lat 90.

Z ostatniego komunikatu PSH wynika, że stan hydrologiczny kraju jest dobry. Odwołano ostrzeżenia, związane z zagrożeniem niżówką hydrogeologiczną, obowiązujące przez dwa ostatnie lata, ale nasz region od suszy w najbliższym czasie się nie uwolni: „W sytuacji wystąpienia niekorzystnych warunków meteorologicznych niżówka hydrogeologiczna może rozwinąć się lokalnie, głównie w województwach: kujawsko-pomorskim, wielkopolskim, mazowieckim i podkarpackim. Efektem mogą być utrudnienia w eksploatacji wód podziemnych z płytkich poziomów wodonośnych, dotyczy to głównie studni gospodarskich (kopanych)”.

>> Najświeższe informacje z regionu, zdjęcia, wideo tylko na www.pomorska.pl <<

Pośpieszny do Kultury - odcinek 2.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na bydgoszcz.naszemiasto.pl Nasze Miasto